خانه طباطبایی ها 175 ساله!

خانه طباطبایی کاشان

اگر اهل سفر باشید به خصوص  به سنت های دیرینه ایران و همچنین فرهنگ و معماری آن علاقه مند باشید امکان ندارد دیدن شهر زیبا و تاریخی کاشان را از دست بدهید و در لیست بعد از سفرتان دیدار از این شهر یکی از خاطره انگیزترین سفرهایی خواهد بود که تا به حال داشته اید البته اگر در اردیبهشت این سفر را داشته باشید بسیار دل انگیز تر خواهد بود چرا که میتوانید از مزاسم های گلاب گلاب نیز بازدید کنید .

برای مشاهده آنچه در گل و گلاب در کاشان میگذرد کلیک کنید.

خانه تاریخی طباطبایی ها :

حد فاصل بین میدان کمال الملک کاشان تا میدان قاضی اسدالله را خیابانی تشکیل میدهد که سرتاسر راز و تاریخ و فرهنگ این شهر را در خود جای داده است .یکی از خانه های تاریخی ، خانه طباطبایی ها نام دارد که در خیابان علوی و در محله سلطان میراحد واقع شده است .

این بنا نزدیک به حمام تاریخی سلطان میراحد و خانه های تاریخی دیگر همچون بروجردی ها و عباسی ها است .

احتمالا اگر از کنار درب این خانه بگذرید ، هیچگاه متوجه نخواهید شد که چه شکوه و عظمتی در پس این در نهفته است . چرا که معماری سنتی و تاریخی کاشان اسلامی و درونگراست و هیچگاه در بین بناهای قدیمی ، بنایی را نخواهید یافت که از بیرون اشرافی بر داخل منزل باشد.

محیط داخلی خانه طباطبایی ها :

از در این خانه که وارد شوید بعد از ورود به هشتی با پیچ و خمی مسیری با حدود 15 پله را پیشرو دارید ، که بعد از طی کردن آن وارد حیاطی زیبا میشوید که یک حوض سرتاسر درازا این حیاط را پوشانده و در دوطرف آن به شکل متقارن باغچه هایی چند ضلعی قرار دارد ، این حیاط ، حیاط اصلیست که در روبرو خود شاهنشین خانه های طباطبایی ها را میبینید .

نقش ها ، گچبری ها و آینه کاری های شاهکار این بنا که توسط شاگردان صنیع الملک و با نظارت مستقیم ایشان شکل گرفته ، هر دیده ای را به خود خیره میکند . گفته میشود صاحب این خانه که از تجار نامی زمان قاجار بوده است با صنیع الملک که از نقاشان معروف دربار قاجار بوده ، دوستی صمیمانه ای داشته اند .

صاحب خانه طباطبایی ها ، فردی به نام حاج سید جعفر طباطبایی ، از تجار به نام فرش آن زمان بوده است ، همین موضوع باعث شده تا تمامی نقوش و گچبری های این خانه نقش های ترنج و گل و مرغ فرش باشد .

معمار این بنای 4700 متری ، علی مریم کاشانیست که در سابقه خود ، طراحی خانه بروجردی ها و تیمچه امین الدوله بازار کاشان را نیز دارد.

معماری خانه طباطبایی ها :

معماری این بنا ، به قدری تحسین برانگیز است که حتی با وجود پیشرفت تکنولوژی هنوز بعد از گذشت حدود 175 سال قابل تقدیر است .

این خانه دارای 3 بخش اصلیست ، بخش شاهنشین و حیاط بیرونی ، بخش اندرونی که شامل اتاق هایی است که خانواده طباطبایی درآن سکونت داشته، و زیر آن سرداب اصلی (زیرزمین )قرار دارد که دو طرف آن را دو حیاط درونی شامل میشود ، بخش دیگر مربوط به اتاق های خدمه،آشپزخانه و اسطبل هاست .

اتاق اصلی شاه نشین با نقوشی در سقف و داشتن ایوانی با آینه کاری های بی نظیر که به تالار آینه معروف است همچون مرواریدی در دل این عروس خانه های تاریخی میدرخشد.

تمامی اتاق های این بنا در 3 بخش اصلی به صورت محصور و دورتادور است که برخی با دیوارهایی با ضاخمت بیشتر و سقف کوتاه تر مناسب برای اقامت زمستان و دیگر اتاق ها با طراحی خاص برای اقامت تابستانه طراحی شده است .

ساخت این بنا به صورت گودال باغچه که در حدود 8 متر با ارتفاع خیابان اصلی فاصله دارد باعث شده تا در برابر زلزله مقاوم بوده ، همچنین در فصول سرما و گرما محصور باشد و از طرفی این میزان در اعماق زمین فرو بردن بنا باعث نزدیکی بیشتر به چاه ها و همچنین رسیدن آب عمق زمین و رطوبت کافی به درختان و گیاهان داخل باغچه میشود.

خانه طباطبایی ها دارای 3 بادگیر و 2 رشته قنات میباشد ، که عملکرد معمارانه آن ها شما را شگفت زده خواهد کرد . چرا که در تابستان باد از بادگیرها وارد دالان هایی که آب قنات ها در آن جریان دارد میگذرد و جریان هوای خنک را وارد خانه میکند ، این اتفاق تا زمانی ادامه دارد که هوای جریان یافته بر روی کانال قنات از هوای داخل بنا خنک تر باشد ولی در زمستان که هوای سرد از حیاط ها وارد بنا میشود این جریان خود خود قطع نیشود و از سردتر شدن هوا داخل بنا جلوگیری میشود.

در هوای گرم تابستان کاشان ، به دلیل این مکانیزم و همچنین حالت گودال باغچه بودن  بنا و نسیمی که از بادگیرها بر روی حوض ها در خانه به جریان میافتد اخلاف دمای بسیاری بیرون و داخل بنا حس میشود به طوری که سرداب در حدود 15 الی 20 درجه هوایی خنک تر از هوای بیرون دارد.